ကေလးသူငယ္ အၾကမ္းဖက္မႈက ကမာၻတစ္ဝွမ္းမွာ ရွိေနဆဲပါ။ ကေလးေတြဟာ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ အႏိုင္က်င့္ ႏွိပ္စက္တာ ခံေနရပါတယ္။ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ႏွိပ္စက္ျခင္း(Physical abuse)၊ လ်စ္လ်ဴရႈျခင္း (Neglect abuse)၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွိပ္စက္ျခင္း (Psychological abuse)၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္း (sexual abuse) ဆိုၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ နညး္လမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြက ကေလးဘဝကို လံုးဝထိခိုက္ပ်က္စီးႏိုင္ၿပီး အနာဂတ္မွာ ျပင္းထန္တဲ့ အက်ိဳးဆက္မ်ား က်န္ခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။
ကေလးသူငယ္ အၾကမ္းဖက္မႈကို တားဆီးကူညီဖို႔ မိဘေတြက ကေလးကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ႏွင့္ သံသယျဖစ္္ဖြယ္ အျပဳအမႈေတြကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေနရာတကာမွာ အမ်ားဆံုးေတြ႕ရတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈကေတာ့ ကေလးသူငယ္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးကို အေစာပိုင္းအသက္အရြယ္မွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး အသိပညာေပးထားသင့္ပါတယ္။ ပညာေပးတဲ့အခါမွာ သူတို႔အသက္အရြယ္ႏွင့္ သင့္ေတာ္တဲ့ သေဘာတရားမ်ားကို သင္ၾကားေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ Knowledge ႏွင့္ မိဘနဲ႔ကေလးအၾကားက အနီးကပ္ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖင့္ ဒီဆိုးရြားတဲ့ အေလ့အထမ်ားကို တားဆီးကူညီေပးႏိုင္ပါတယ္။
child abuse (ကေလးသူငယ္အၾကမ္းဖက္မႈ) ကိုကာကြယ္တားဆီးဖို႔ ဘာေတြ သင္ေပးမလဲ?
ယူနီဆက္က ကေလးေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈမွ ကာကြယ္ေရးအတြက္ အေျခခံအႀကံျပဳခ်က္ ၃ခုကို ေထာက္ပံ့ေပးထားပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ privacy အေပၚၿငိစြန္းတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားကို ေရွာင္ရွားဖို႔နဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ို သင္ေပးရပါမယ္။ ဒီအႀကံျပဳခ်က္မ်ားကေတာ့
၁။ တျခားသူေတြနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕လိႈ႕ဝွက္အပ္တဲ့အစိတ္အပိုင္းမ်ား(private parts)ကို ေလးစားဖို႔
အဖြဲ႕အစညး္က အေလးေပးေဖာ္ေဆာင္တဲ့ ပထမရႈေထာင့္က private parts ကို အသိအမွတ္ျပဳ ေလးစားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလးေတြကို မိမိရဲ႕ရင္သား၊ တင္ပါးနဲ႕ လိင္အဂၤါ စတဲ့ ခႏၶာကုိယ္ အစိတ္အပုိင္း ေတြဟာ သီးသန္႕ဆန္တဲ့ Private parts ေတြ ၿဖစ္တာေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ခႏၶာကိုယ္ လ်ိဳ႕ဝွက္အပ္တဲ့အစိတ္အပိုင္းေတြကို မိဘကလြဲရင္ ဘယ္သူကမွ မထိေတြ႕ေစဖို႔ ၊ လံုးဝလက္သင့္မခံဖို႔ သင္ေပးထားရပါမယ္။
၂။ ႀကံရာပါမျဖစ္ဖို႔၊ မေကာင္းတဲ့ လွိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို ထိန္းသိမ္းထားဖို႔ မလိုေၾကာင္း
ယူနီဆက္မွ ဒုတိယအႀကံျပဳခ်က္ကေတာ့ ကေလးေတြကို လွိဳ႕ဝွက္ခ်က္ မထားဖို႔ သင္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေတာ္မတရားျပက်င့္ခံရတဲ့ ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားေလ့ရွိတဲ့ အေလ့အထ က ဒီလိုကိစၥႀကံဳရတဲ့အခါ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိၾကပါဘူး။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးရဲ႕ယံုၾကည္မႈကို ရရွိဖို႔ လိုအပ္ၿပီး ဘာအေၾကာင္းအရာကိုမွ ဖံုးကြယ္မထားဖို႔နဲ႔ ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္းအကုန္အစင္ကုိ မိဘ ကိုထုတ္ေဖာ္ေၿပာၿခင္းကသာ သူတို႕အတြက္ ေဘးကင္းမွာၿဖစ္ေၾကာင္း ကေလးကုိ သြန္သင္ေပးထားရပါမယ္။
ဘယ္သူမွမေျပာဖို႔ ၿခိိမ္းေျခာက္ထားရင္ေတာင္ သူတို႔ဟာ မိဘေတြကို ေျပာျပဖိို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။
၃။ ယံုၾကည္မႈရွိဖို႔
ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ကေလးေတြဟာ သူတို႔ေျပာျပဖို႔ တစ္ေယာက္ေယာက္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈကို ခံစားရဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကေလးမွာ သူတို႔ရဲ႕ျပႆနာေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး စကားေျပာဆိုႏိုင္တဲ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ ရွိတယ္ဆိုတာ ခံစားမိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းက သူတို႔ကို ဘယ္အေျခအေနမ်ိဳးမဆုိ ေျဖရွင္းဖို႔ အေထာက္အပံ့ရွိတယ္လို႔ ခံစားရေစပါလိမ့္မယ္။
ကေလးအၾကမ္းဖက္မႈကို တားဆီးဖို႔ တျခားအႀကံျပဳခ်က္မ်ား
ေဖာ္ျပၿပီးခဲ့တဲ့အရာေတြအျပင္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အေျခအေနေတြကို ဘယ္လိုတံု႔ျပန္ရမလဲဆိုတာ ကေလးကို သင္ေပးဖို႔ ဒီအႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။
သူတို႔ဆႏၵမရွိလွ်င္ သူတို႔ကို ဘယ္လူႀကီးကမွ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာေပးပိုင္ခြင့္ သို႔မဟုတ္ သူတို႔ကို ေခ်ာ့ျမဴ၊ ေပြ႕ဖက္ခြင့္မရွိဘူးဆိုတာ သင့္ကေလးကို ျပသပါ။ ဒီလိုျဖစ္ပ်က္ခဲ့လွ်င္လည္း သူတို႔ဟာ မိဘေတြကို ခ်က္ခ်င္းေျပာျပပါလိမ့္မယ္။
မိသားစုထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္က အၾကမ္းဖက္တဲ့အခါ လူႀကီးကို ဖြင့္ေျပာဖို႔ ။ကေလးသူငယ္အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားရတဲ့ ျပစ္မႈအမ်ားစုက မိသားစုထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္ သို႔မဟုတ္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း၊ ရင္းႏွီးတဲ့ လူေတြထဲက က်ဴးလြန္တာလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလးေတြဟာ ဒီလိုႀကံဳလာခဲ့ရင္ ဘယ္လိုျပဳမႈရမလဲဆိုတာ သိဖိို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ မူမမွန္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ႀကံဳလာ၊ ခံစားရလွ်င္ ေရွာင္ထြက္သြားဖို႔ ကေလးကို သင္ေပးထားရပါမယ္။
သင့္ကေလးကို ယံုၾကည္ပါ။ ကေလးဟာ မိဘေတြကိို တခုခုေျပာျပဖို႔ သတိၱရွိရင္ မိဘေတြက သူတို႔ကို ယံုၾကည္ဖို႔ ္လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ သူတုိ႔ဟာ အကူအညီမဲ့သလို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။
သူတို႔ကို တစ္ခုခုလုပ္ဖုိ႔ ဖိအားမေပးပါနဲ႔။ ကေလးဟာ သူတို႔ရဲ႕ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမဟုတ္ရင္ေတာင္ ဘယ္သူကိုမွ ေပြ႕ဖက္၊ နမ္းဖို႔ မလိုပါဘူး။
ကေလးတစ္ေယာက္ အႀကမ္းဖက္ခံေနရေၾကာင္း ညြန္ျပႏိုင္တဲ့ လကၡဏာမ်ား
အၾကမ္းဖက္မႈ ကိစၥအေတာ္မ်ားမ်ားက ျဖစ္ပ်က္ၿပီးေနာက္မွ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ေရွာင္ရွားဖို႔ သင့္ကေလးရဲ႕ အျပဳအမႈကို အနီးကပ္ဂရုစိုက္ပါ။ ဒီလကၡဏာေတြ သတိျပဳမိလွ်င္ အေျခအေနကို ပိုၿပီးအာရံုစိုက္ေပးပါ။
စိုးရိမ္စိတ္။ ကေလးဟာ အခ်ိန္တိုင္း စိတ္မသက္မသာခံစားရပါတယ္။ သူတို႔ဟာ တခ်ိဳ႕အေျခအေနေတြကို ဖံုးကြယ္ခ်င္ၾကပါတယ္။
အစားအေသာက္နဲ႔ အိပ္စက္မႈ မူမမွန္တာ။ ကေလးဟာ အစားအေသာက္ အရင္ကလို မစားလွ်င္ သို႔မဟုတ္ အၿငိမ္မေနလွ်င္ ဒါက သူတို႔မွာ တစ္ခုခုျဖစ္ပ်က္ေနတာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ သင့္ရဲ႕တာဝန္က ဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာ ရွာေဖြဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ကေလးဟာ အသံတိတ္ၿပီး တသီးတျခားေနတာ ၊ ပိုၿပီးခပ္ခြာခြာေနတာ သတိျပဳမိလွ်င္ တစ္ခုခုျဖစ္ပ်က္လားဆိုတာ ရွာေဖြပါ။
အသံုးအႏႈနး္ေတြ ။ child abuse ခံစားရတဲ့ကေလးဟာ ဂိမ္းေတြ သို႔မဟုတ္ ရုပ္ပံုေရးဆြဲတာေတြမွာ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈကို ျပသႏိုင္ပါတယ္။ တခုခုထူးျခားတာ သင္သတိထားမိလွ်င္ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈေတြကိုအနီးကပ္ဂရုစိုက္မႈေပးပါ။
မိဘနဲ႔ကေလးအၾကား ယံုၾကည္မႈက အရမ္းအေရးပါပါတယ္။ ၿပီးေနာက္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေႏွာက္ယွက္မႈျပႆနာမ်ားကို အလြယ္တကူပိုၿပီး ေရွာင္ရွားႏိုင္ပါတယ္။ child abuse ကိုကာကြယ္တားဆီးဖို႔နဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ သူတို႔ကို အသိပညာေပးဖို႔ လိုအပ္သလို မိဘေတြအေနနဲ႔ တစ္ခုခုႏွင့္ပတ္သတ္ၿပီး ေျပာျပလို႔ရႏိုင္တဲ့ ရင္းႏွီးတဲ့သံေယာဇဥ္ေႏွာင္ႀကိဳးလည္း ဖန္တီးသင့္ပါတယ္။
